- Prof. Dr. Şevki Erdem
- 0 Comments
Bel ağrısı nedeni ile doktora başvuran hastaların yaklaşık % 5’inde bel kayması olduğu saptanmıştır.
Bel kayması, omurga kemiklerinin birbirleri üzerinde öne ya da arkaya doğru kaymış olmasıdır. Tıp dilinde bel kayması için spondylolisthesis terimi kullanılmaktadır.
Nasıl bir kolye ya da bir tesbih üzerinde bulunan boncuklar, ip ya da zincir sayesinde art arda belirli bir düzen içinde, çizgi halinde sıralanmışlarsa, omurga kemikleri de üst üste belirli bir düzen içinde dizilmişlerdir. Omurga kemiklerinin birbirleri üzerinde düzgün bir şekilde dizilmelerini, kemikler arasında bulunan eklemler ve bağlar sağlarlar.
Bel kayması olması durumunda omurga kanalı içinden geçen omurilik ve sinirler gerilebilir, sıkışıp baskı altında kalabilirler. Gerilme, sıkışma ve tahrişe bağlı olarak, bel fıtığı belirtilerini taklit edecek bir biçimde bel ağrısı, kalça ve bacaklarda ağrı, uyuşma ve karıncalanma görülebilir. Ender durumlarda ise hastanın idrar ve dışkı yapma fonksiyonları bel kaymasına bağlı sinir sıkışmaları nedeni ile etkilenebilir.
Bel kayması omurlar arasında bulunan eklemlerin;
doğuştan hastalıklı olması, eski bir kaza ya da çarpma nedeni ile hasar görmüş olması, zorlanmaya bağlı gelişen stres kırığı adını verdiğimiz eklem kırıkları, eklem iltihabı ya da romatizması, gibi bir çok nedene bağlı olabilir.
Bel kayması, spor yapmaya başlayan çocuk ya da gençlerde, jimnastik, ağırlık kaldırmak gibi bazı sportif aktiviteler sırasında, beli aşırı zorlamaya bağlı olarak omurga kemikleri arasındaki eklemlerde fark edilmeden gelişen stres kırıkları dediğimiz küçük kırıklara bağlı olarak da gelişebilir.
Yaşlı kişilerde de, stres kırığı olsun olmasın, eklemlerin ve bağların yıpranmasına bağlı olarak bel kayması gelişebilir.
Nasıl teşhis edilir ?
Bel kayması teşhisi için genellikle normal bel filmleri yeterlidir. Hastanın omurga kemikleri arasındaki kaymanın öne ve arkaya doğru eğilmek ile artıp artmadığını bilmek tedavi planlaması açısından çok önemlidir, bu nedenle omurganın değişik pozisyonlarında röntgen filmleri yapılması gerekir.
Normal röntgen filmlerinde saptanması her zaman kolay olmayan stres kırıklarının aranması amacı ile Bilgisayarlı Tomografi yapılabilir.
MR ile omurganın yapısı, eklemlerin ve sinirlerin durumu, sinir sıkışmaları incelenir.